Academic Papers and Assignments တွေမှာ အကိုးအကားများရဲ့အရေးပါမှု
အကိုးအကားများဟာ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ အရေးအသားရဲ့ အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်ပြီး ငြင်းခုံမှုများအတွက် လိုအပ်တဲ့ အထောက်အပံ့များ ပံ့ပိုးပေးခြင်း၊ ယုံကြည်စိတ်ချရမှုကို မြှင့်တင်ပေးခြင်းနဲ့ လက်ရှိအသိပညာရဲ့ အစုအဝေးအတွင်း သုတေသနပြုခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးကတော့ ပညာရေးလုပ်ငန်းများမှာ ကိုးကားခြင်းရဲ အရေးပါမှုကို အလေးပေးဖော်ပြပြီး အသုံးအများဆုံး ကိုးကား format များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Harvard ကိုးကားခြင်းပုံစံရဲ့ ခြုံငုံသုံးသပ်ချက်ကိုပေးပါတယ်။ အကိုးအကားများရဲ့ အရေးပါမှု၊ ရင်းမြစ်အမျိုးအစားအမျိုးမျိုးနဲ့ ဟားဗတ်ကိုးကားခြင်းရဲ့ သီးခြားအချက်များကို လေ့လာပါမယ်။
အကိုးအကား ဘာကြောင့်အရေးကြီးတာလဲ။
၁။ ယုံကြည်စိတ်ချရမှုကို မြှင့်တင်ခြင်း
ယုံကြည်စိတ်ချမှုရှိတဲ့အရင်းမြစ်များက ပညာရပ်ဆိုင်ရာစာတမ်းများ ယုံကြည်ကိုးစားမှုကို တိုးမြင့်လာစေပြီး စာရေးသူကိုယ်တိုင် ပြုစုရေးသားထားတဲ့ သုတေသနကိုထောက်ခံကြောင်း သက်သေပြပါတယ်။ ဒီအလေ့အကျင့်က စာဖတ်သူများနဲ့ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များအချင်းချင်း ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်ဖို့ ကူညီပေးပါတယ်။
၂။ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ ဂုဏ်သိက္ခာကို သရုပ်ပြခြင်း
မှန်ကန်တဲ့ကိုးကားခြင်းက ခိုးကူးခြင်းကိုရှောင်ကြဉ်ပြီး ကျင့်ဝတ်စံနှုန်းများကို ထိန်းသိမ်းထားတဲ့ တခြား ပညာရှင်များရဲ့အလုပ်ကို အသိအမှတ်ပြုပါတယ်။ စာရေးဆရာရဲ့ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးနဲ့ ရိုးသားမှုကို ထင်ဟပ်စေပါတယ်။
၃။ နောက်ထပ်သုတေသနအကိုးအကားများကို လွယ်ကူချောမွေ့စေခြင်း
စာဖတ်သူများအား အပိုသတင်းအချက်အလက်များရယူဖို့၊ အရင်းအမြစ်များကို စိစစ်ဖို့နဲ့ ခေါင်းစဉ်ကို ပိုမို နက်ရှိုင်းစွာ စေ့စေ့စပ်စပ်လေ့လာနိုင်စေကာ လက်ရှိသုတေသနကို တည်ဆောက်နိုင်စေမယ့် လမ်းကြောင်းတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
၄။ ဆက်စပ်မှုရှိတဲ့ သုတေသနပြုခြင်း
သက်ဆိုင်ရာသတင်းရင်းမြစ်များကို ကိုးကားခြင်းဖြင့် စာရေးဆရာများဟာ ပိုမိုကျယ်ပြန့်တဲ့ ပညာရပ်ဆိုင်ရာစကားဝိုင်းအတွင်း သူတို့ရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်များကို နေရာချပေးကာ ၎င်းရဲ့ပံ့ပိုးကူညီမှုများကို မီးမောင်းထိုးပြကာ နောက်ထပ်လေ့လာမှုအတွက် နယ်ပယ်များကို ခွဲခြားသတ်မှတ်နိုင်ပါတယ်။
အကိုးအကား အမျိုးအစားများ
၁။ Books
စာအုပ်များဟာ အကြောင်းအရာများကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လွှမ်းခြုံပေးထားပြီး အခြေခံသဘောတရားများနဲ့ ကျယ်ပြန့်တဲ့ စာပေသုံးသပ်ချက်များအတွက် မကြာခဏအသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။
Harvard Example: Smith, J. (2020) Introduction to Information Technology. New York, NY: TechPress.
၂။ Journal Articles
ဂျာနယ်ဆောင်းပါးများက သက်ဆိုင်ရာဘာသာရပ်များအတွက် သက်တူရွယ်တူ သုံးသပ်ထားတဲ့၊ နောက်ဆုံးပေါ် သုတေသနများကို ပံ့ပိုးပေးတာကြောင့် ၎င်းတို့ဟာ လက်ရှိလေ့လာမှုများကို ကိုးကားဖို့ အတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါတယ်။
Harvard Example: Johnson, L. and Brown, K. (2021) 'The Impact of AI on Data Privacy', Journal of Information Technology, 15(3), pp. 45-58.
၃။ Conference Papers
Conference မှစာတမ်းများက သုတေသနတွေ့ရှိချက်အသစ်များကို တင်ပြကြပြီး နယ်ပယ်တစ်ခုမှာ နောက်ဆုံးပေါ်ဖြစ်ထွန်းမှုများကို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခြင်းအတွက် အသုံး၀င်ပါတယ်။
Harvard Example: Williams, R. (2019) 'Blockchain Applications in Higher Education'. Paper presented at the International Conference on Technology in Education, London, UK, 12-15 June.
၄။ Websites and Online Sources
ဝဘ်ဆိုဒ်များနဲ့ အွန်လိုင်းသတင်းရင်းမြစ်များဟာ တရားဝင်အစီရင်ခံစာများနဲ့ စာရင်းဇယားများ အပါအဝင် အချက်အလက်များစွာကို ပေးဆောင်ပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ယုံကြည်ကိုးစားမှုကို အကဲဖြတ်ဖို့က အရေးကြီးပါတယ်။
Harvard Example: National Center for Education Statistics (2023) 'Enrollment Rates'. Available at: https://nces.ed.gov (Accessed: 28 July 2024).
၅။ Reports and Government Publications
အစိုးရနဲ့ အစိုးရမဟုတ်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းများရဲ့ အစီရင်ခံစာများက မူဝါဒဆိုင်ရာ သုတေသနအတွက် အသုံးဝင်တဲ့ အသေးစိတ်အချက်အလက်များနဲ့ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုများကို ပေးဆောင်ပါတယ်။
Harvard Example: World Bank (2022) Global Education Monitoring Report. Washington, DC: World Bank.
၆။ Theses and Dissertations
ဒီအကြောင်းအရာများနဲ့ စာတမ်းများက သီးခြားအကြောင်းအရာများအပေါ် နက်ရှိုင်းစွာ သုတေသနပြုမှု ကိုပေးစွမ်းပြီး အသေးစိတ်နည်းလမ်းများနဲ့ စာပေသုံးသပ်ချက်များအတွက် အဖိုးတန်ပါတယ်။
Harvard Example: Davis, M. (2018) The Role of IT in Enhancing Educational Outcomes. Doctoral dissertation. University of Technology.
Harvard Referencing: An Overview
Harvard ကိုးကားမှုပုံစံဟာ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ နယ်ပယ်အသီးသီးမှာ တွင်ကျယ်စွာ အသုံးပြုနေတဲ့ စာရေးဆရာ-ရက်စွဲ ကိုးကားမှုစနစ်တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းမှာ အဓိကဒြပ်စင်နှစ်ခုပါဝင်ပါတယ်။ စာသား ကိုးကားချက်များနဲ့ ကိုးကားမှုစာရင်းဖြစ်ပါတယ်။
၁။ In-Text Citations
စာသားကိုးကားချက်များမှာ စာရေးသူရဲ့အမည်နဲ့ ထုတ်ဝေတဲ့နှစ်တို့ ပါဝင်ပါတယ်။ တိုက်ရိုက်ကိုးကားပါက စာမျက်နှာနံပါတ်များလည်း ထည့်သွင်းသင့်ပါတယ်။
Example: (Smith, 2020) or (Johnson and Brown, 2021, p. 47).
၂။ Reference List
စာတမ်းရဲ့အဆုံးရှိ အကိုးအကားစာရင်းဟာ စာရေးသူရဲ့ မျိုးရိုးအမည်၊ အက္ခရာစဉ်ဖြင့် ကိုးကားထားတဲ့ အရင်းအမြစ်တစ်ခုစီအတွက် ကျမ်းကိုးစာရင်း အသေးစိတ်အချက်အလက်အပြည့်အစုံကိုပေးပါတယ်။
Example: Smith, J. (2020) Introduction to Information Technology. New York, NY: TechPress.
Johnson, L. and Brown, K. (2021) 'The Impact of AI on Data Privacy', Journal of Information Technology, 15(3), pp. 45-58.
အကိုးအကားများဟာ တောင်းဆိုချက်များကို ပံ့ပိုးပေးခြင်း၊ ပညာရေးဆိုင်ရာဂုဏ်သိက္ခာကို ပြသခြင်းနဲ့ ပညာရှင်အသိုင်းအဝိုင်းကို ပံ့ပိုးပေးခြင်းအတွက် ပညာရပ်ဆိုင်ရာ အရေးအသားများမှာ မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါတယ်။ ဟားဗတ်ကိုးကားမှုပုံစံက ရှင်းလင်းပြီး စာရေးဆရာများအား အရင်းအမြစ်များကို ထိထိရောက်ရောက် ခရက်ဒစ်ချကာ စာဖတ်သူများအတွက် ထပ်လောင်းအချက်အလက်များကို လမ်းညွှန်ပေးပါတယ်။ ကိုးကားခြင်း အနုပညာကို ကျွမ်းကျင်ပိုင်နိုင်ခြင်းဖြင့် ကျောင်းသားများနဲ့ သုတေသီများဟာ သူတို့ရဲ့ပညာရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများရဲ့ အရည်အသွေးနဲ့ ယုံကြည်ကိုးစားမှုကို မြှင့်တင်နိုင်ပါတယ်။
ကိုးကားဖော်ပြချက်
• Harvard University (2023) 'Guide to Using Harvard Style'. Available at: https://guides.library.harvard.edu/cite (Accessed: 28 July 2024).
• Pears, R. and Shields, G. (2019) Cite Them Right: The Essential Referencing Guide. 11th edn. London: Macmillan Education.
Dr. La Wynn Sandi
B.C.Sc, CU (KT), B.C.Sc (Hons), CU (KT)
M.C.Sc, CU (KT), Ph.D (IT), (U.C.S.M)