“ဝယ်သူတွေရဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာ အပြုအမူများ”

စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေဟာ မိမိတို့ရဲ့ ထုတ်ကုန် ဒါမှမဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုတွေမှာ အချိန်နဲ့ အရင်းအမြစ်များစွာကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံပြီး စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကို လုပ်ကိုင်နေကြတာ မဟုတ်ပါလား? ဒါကြောင့် မိမိတို့ ထုတ်လုပ်နေတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေ ဝန်ဆောင်မှုတွေဟာ ဝယ်သူတွေရဲ့ လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မယ်ဆိုရင် မိမိတို့လုပ်ငန်းတွေ အနေနဲ့ ထိရောက်တဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတွေ နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုမှမဟုတ်ရင်တော့ မိမိတို့ လုပ်ငန်းတွေမှာ ဆုံးရှုံးမှုတွေကို ကြုံတွေ့ ရနိုင်ပါတယ်။ဒီလိုမျိုး ဝယ်သူတွေ လိုချင်တဲ့အရာ၊ သူတို့ရဲ့ ဝယ်ယူမှုပုံစံတွေကို သိရှိထားခြင်းက လူနေမှု အဆင့်အတန်း၊ ခေတ်ရေစီးကြောင်းနဲ့ နည်းပညာများ ပြောင်းလဲမှုအလျောက် ပြောင်းလဲနေတဲ့ ဝယ်သူတွေရဲ့ ရွေးချယ်မှုတွေကို ပိုမို နားလည်လာနိုင်ပါတယ်။ အဲ့လိုနားလည်ထားတဲ့အတွက် မိမိတို့လုပ်ငန်းက လုပ်ဆောင်နေတဲ့စျေးကွက်ဖော်ဆောင်ရေး နည်းဗျူဟာများမှာ ဒီအချက်ကို ထည့်သွင်းအသုံးချလို့ ရနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဝယ်သူတွေရဲ့ ဝယ်ယူမှုအမူအကျင့်များကို ထိုးထွင်းသိမြင်နားလည်ခြင်းက စျေးကွက်ရှာဖွေသူတွေကို သူတို့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်များ ပြည့်မီစေဖို့ ကူညီပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ရှိနေပြီးသား ဝယ်သူတွေကို ထိန်းသိမ်းရာမှာလည်း အထောက်အကူပြုနေပါတယ်။

ဝယ်သူတွေရဲ့ သစ္စာစောင့်သိမှုဟာ မိမိတို့က လုပ်ငန်းကို မြှင့်တင်နိုင်သူတစ်ဦးအဖြစ် သက်သေပြနိုင်ပြီး အပြုသဘော ဆောင်တဲ့ တစ်ဆင့်စကားများကို ပျံ့နှံ့စေနိုင်ပါတယ်။ မိမိတို့ကုန်ပစ္စည်း ဒါမှမဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုအပေါ် ကျေနပ်တဲ့ ဝယ်သူ တွေဟာ သူတို့ရဲ့ ပျော်ရွှင်စရာ အတွေ့အကြုံတွေကို သူတို့ရဲ့ သူငယ်ချင်းများနဲ့ မိသားစုများကို မျှဝေဖို့ ဝန်မလေး တတ်ကြပါဘူး။ ဝယ်သူတွေရဲ့ အပြုအမူတွေကို နားလည်ခြင်းဟာ မိမိတို့ ဝယ်သူများရဲ့ သစ္စာစောင့်သိမှုကို မြှင့်တင်ဖို့ နည်းလမ်းများကို ရှာဖွေရာမှာ အထောက်အကူဖြစ်ပြီးတော့ အရောင်းမြှင့်တင်မှုနဲ့ ခိုင်မာတဲ့ အမှတ်တံဆိပ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ Sales trends တွေကို ‌‌‌ဝေဖန်ပိုင်းခြားစိတ်ဖြာခြင်းက လျှော့စျေးများကို သတ်မှတ်ပေးနိုင်တဲ့အပြင် အကောင်းဆုံးထုတ်ကုန်နဲ့ ဝန်ဆောင်မှုများကို အကြံပြုပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မိမိတို့ရဲ့ ကုန်ပစ္စည်းများအပြင် မိမိတို့ ကုန်အမှတ်တံဆိပ်ကို ဝယ်သူများ ကောင်းစွာလက်ခံနိုင်စေဖို့ အတွက် ဝယ်သူတွေ လိုချင်တဲ့အရာနဲ့ ဝယ်ယူမယ့်အလားအလာကို ဦးစွာသိရှိဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ဝယ်သူရဲ့အပြုအမူဆိုတာ ဝယ်သူတွေရဲ့ လေ့လာမှုနဲ့ သူတို့ရဲ့ လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်တဲ့ ကုန်ပစ္စည်းကို ဝယ်ယူဖို့ ဆုံးဖြတ်ရာမှာ သူတို့ ပြုမူလုပ်ဆောင်ပုံတို့ကို ရည်ညွှန်းတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ တချို့ထုတ်ကုန်များကို ဝယ်ယူသုံးစွဲဖို့ တွန်းအားပေးနိုင်တဲ့ ဝယ်သူ များရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်များကို လေ့လာခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဝယ်သူများဟာ ထုတ်ကုန် ဒါမှမဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုတစ်ခု ဝယ်ယူသုံးစွဲတဲ့အခါ မတူကွဲပြားတဲ့ တွေးခေါ်မှုပုံစံများနဲ့ သဘောထားများစွာ ရှိပါတယ်။ လုပ်ငန်းတစ်ခုဟာ ကုန်ပစ္စည်းအပေါ် ဝယ်သူတစ်ဦးရဲ့ တုံ့ပြန်မှုကို နားမလည်ပါက ထုတ်ကုန်ချို့ယွင်းမှု ဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်မားတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် စျေးကွက်ရှာဖွေသူတစ်ဦးအနေနဲ့ စျေးကွက်ရှာဖွေရေးကြိုးပမ်းမှုများကို လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေဖို့ ပြောင်းလဲနေတဲ့ အချက်များကို နားလည်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ စျေးကွက်ရှာဖွေသူများဟာ ထိရောက်တဲ့ စျေးကွက်ရှာဖွေရေး ဗျူဟာများဖန်တီးဖို့နဲ့ ဝယ်သူများရဲ့ လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းဖို့ စားသုံးသူ အမူအကျင့်အမျိုးအစားများစွာကို နားလည် သဘောပေါက်ရပါမယ်။ ဒီအခန်းကဏ္ဍမှာ ဝယ်သူတွေရဲ့ ကုန်ပစ္စည်းဝယ်ယူမှုအပေါ်သက်ရောက်တဲ့ အပြုအမူ (၄) မျိုးကို ရေးသား ဖော်ပြသွားပါမယ်။

1. Complex Buying Behavior

ဝယ်သူများဟာ ထုတ်ကုန် (ဒါမှမဟုတ်) ဝန်ဆောင်မှု တစ်ခုကို ဝယ်ယူဖို့ ဆုံးဖြတ်ရာမှာ တက်ကြွစွာပါဝင်နေပြီး အမှတ်တံဆိပ်အမျိုးမျိုးကြားရှိ သိသာထင်ရှားတဲ့ ကွာခြားချက်များကို သိရှိတဲ့အခါ၊ ယခုလိုအပြုအမူများ ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ Complex Buying Behavior ဆိုတာ ထုတ်ကုန် (ဒါမှမဟုတ်) ဝန်ဆောင်မှု တစ်ခုကို ဝယ်ယူဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်များ မချမီ ကတည်းက ဝယ်သူများဟာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သုတေသနပြုလုပ်‌လေ့ရှိပြီး အချက်အလက်များကို စုဆောင်းကာ တခြား ရွေးချယ်စရာများကို စိစစ်အကဲဖြတ်လေ့ ရှိခြင်းဖြစ်တယ်။

2. Dissonance-reducing buying behavior

Customers များဟာ ဈေးကြီးတဲ့ (ဒါမှမဟုတ်) အန္တရာယ်ရှိတဲ့ ၀ယ်ယူမှုများပြုလုပ်ပြီးနောက် သူတို့ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်အတွက် စိတ်မသက်မသာ (ဒါမှမဟုတ်) ရှုပ်ထွေးမှုများ ခံစားရသည့်အခါ ဤကဲ့သို့ အပြုအမူမျိုး ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ Customers (ဝယ်သူ) များသည် ၎င်းတို့၏ စိတ်ရှုပ်ထွေးမှုကို လျှော့ချနိုင်ရန် အခြားသူများထံမှ အာမခံချက်၊ အချက်အလက်များ (သို့) တုံ့ပြန်ချက်တို့ကို ရှာဖွေတောင်းခံသည့် အပြုအမူမျိုး ဖြစ်သည်။

3. Habitual buying behavior

Customers များဟာ ကုန်ပစ္စည်း (ဒါမှမဟုတ်) ဝန်ဆောင်မှုတစ်ခုကို ဝယ်ယူသုံးစွဲဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချခြင်းနဲ့ စျေးကွက်ချဲ့ထွင်မှု (ဒါမှမဟုတ်) အချက်အလက်ရှာဖွေမှုအနည်းငယ်ဖြင့် ဝယ်ယူတဲ့အခါ ယခုလို အပြုအမူမျိုး ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ Habitual buying behavior ဆိုတာ Customers များဟာ ယခင်အတွေ့အကြုံများအပေါ် အခြေခံပြီး သူတို့နဲ့ ရင်းနှီတဲ့ကုန်အမှတ် တံဆိပ်ကိုသာ ထပ်ခါထပ်ခါ ဝယ်ယူတဲ့ အပြုအမူ ပုံစံဖြစ်တယ်။

4. Variety-seeking buying behavior

Customers များဟာ ဝယ်ယူမှုဆုံးဖြတ်ချက်များမှာ ထဲထဲဝင်ဝင်မပါဝင်ဘဲ သူတို့ရဲ့ဝယ်ယူမှုမှာ အမျိုးမျိုးသော ကုန်ပစ္စည်းများ (ဒါမှမဟုတ်) ထူးခြားမှုကို ရှာဖွေတဲ့အခါမှာ ဒီလိုအပြုအမူမျိုး ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ စူးစမ်းလိုစိတ် (ဒါမှမဟုတ်) လိုအပ်ချက် အမျိုးမျိုးကို ဖြည့်ဆည်းဖို့ အမှတ်တံဆိပ် (ဒါမှမဟုတ်) ထုတ်ကုန်များကို မကြာခဏ ပြောင်းလဲ တတ်ကြသူများ ဖြစ်ပါတယ်။ ယခုလို ဝယ်သူရဲ့ အပြုအမူ/အမူအကျင့် များဟာ အခြေအနေအရ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ စျေးကွက် ရှာဖွေရေးဆိုင်ရာ အချက်များ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆိုင်ရာအချက်များ၊ မိသားစုနဲ့ ယဉ်ကျေးမှု စတဲ့ ပြင်ပအချက်များနဲ့ အတွင်းပိုင်း အချက်များစွာတို့မှ လွှမ်းမိုးထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများဟာ အထိရောက်ဆုံးနည်းလမ်းနဲ့ သူတို့ရဲ့ Target Audience ကို ဘယ်လိုဆွဲဆောင် ရမယ် ဆိုတာ ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့အတွက် သတင်းအချက်အလက်များ စုဆောင်းဖို့ ကြိုးစားကြပါတယ်။ တချို့လွှမ်းမိုးမှုများဟာ ယာယီဖြစ်နိုင်ပြီး တခြားအရာများဟာ ကြာရှည်ခံနိုင်ပေမယ့်လည်း အဆိုပါအချက်များဟာ လူတစ်ဦးကို ဝယ်ဖို့ (ဒါမှမဟုတ်) မဝယ်ဖို့ လွှမ်းမိုးနိုင်တာကို တွေ့ ရပါတယ်။

1. ပြင်ပအခြေအနေဆိုင်ရာ အချက်အလက်များ

သူတို့ဟာ သဘာဝအလျောက် ယာယီဖြစ်ပြီး ဆိုင်ရဲ့တည်နေရာ၊ အပြင်အဆင်၊ အရောင်များ၊ ဂီတ၊ အလင်းရောင်နဲ့ ရနံ့များကဲ့သို့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာအချက်များ ပါဝင်ပါတယ်။ လုပ်ငန်းများဟာ ဒီအချက်များကို တတ်နိုင်သမျှ အဆင်သင့်ဖြစ်အောင် ကြိုးစားကြဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ တခြားအခြေအနေဆိုင်ရာအချက်များမှာ အားလပ်ရက်များ၊ အချိန်နဲ့ စားသုံးသူများရဲ့ စိတ်ခံစား ချက်များလည်း ပါဝင်ပါတယ်။

2. ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များ

ဒီအချက်တွေမှာ အသက်၊ ကျား၊ မ၊ ဝင်ငွေ၊ အလုပ်အကိုင် အစရှိတဲ့ လူဦးရေဆိုင်ရာ အချက်အလက်များ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါဟာ လူတစ်ဦးရဲ့ အကျိုးစီးပွားနဲ့ ထင်မြင်ယူဆချက်များအပေါ်လည်း မူတည်ပါတယ်။ ဝယ်သူများကို ပိုမိုနားလည်စေဖို့ လုပ်ငန်းများဟာ ဝယ်သူ တို့ရဲ့ နေ့စဉ်လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်များ၊ အပန်းဖြေလှုပ်ရှားမှုများ စတဲ့ သူတို့ရဲ့ လူနေမှုပုံစံများကို ပိုမို နီးကပ်စွာ ကြည့်ရှုလေ့လာသင့်ပါတယ်။

3. လူမှုရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များ

ဒီအချက်မှာ လူမှုအဆင့်အတန်း၊ ပညာရေးအဆင့်၊ ဘာသာရေးနဲ့ လူမျိုးရေးနောက်ခံ၊ လိင်စိတ်တိမ်းညွတ်မှုနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ လူများ၊ ဥပမာ-မိသားစု၊ သူငယ်ချင်းများ (ဒါမှမဟုတ်) လူမှုကွန်ရက်တို့လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ လူတွေဟာ သူတို့ရဲ့ဘဝနေထိုင်ပုံနဲ့ သူတို့ဝယ်ယူတဲ့ ထုတ်ကုန်များအပေါ် လွှမ်းမိုးပြီး ကွဲပြားတဲ့ဓလေ့ထုံးတမ်းများနဲ့ ထုံးတမ်း အစဉ်အလာများစွာ ရှိပါတယ်။ ယေဘုယျအနေနဲ့ တူညီတဲ့ လူမှုရေးလူတန်းစားရှိဝယ်သူတွေဟာ အလားတူဝယ်ယူမှု အမူအကျင့်ကို ပြသကြပါတယ်။ စျေးကွက်သုတေသီအများစုဟာ လူတစ်ဦးရဲ့ မိသားစုက ဝယ်ယူမှုအပြုအမူအတွက် အကြီးမားဆုံး အဆုံးအဖြတ် တစ်ခုဖြစ်တယ်လို့ ယုံကြည်ကြပါတယ်။

4. စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အချက်အလက်များ

လူတစ်ဦးရဲ့ သတင်းအချက်အလက်ကို နားလည်နိုင်စွမ်း၊ လိုအပ်ချက်များအပေါ် ခံယူချက်နဲ့ အတွေးအခေါ်ဟာ ဝယ်သူတွေရဲ့ အပြုအမူအပေါ် လွှမ်းမိုးမှုရှိပါတယ်။ မားကတ်တင်းကမ်ပိန်းတစ်ခုအပေါ် တစ်ဦးတစ်ယောက်ရဲ့ တုံ့ပြန်မှုက တစ်ဦးရဲ့ယုံကြည်ချက်နဲ့ စိတ်အခြေအနေအပေါ် မူတည်ပါတယ်။ ဤဆောင်းပါးကို Clootrack နဲ့ Questionpro စသည့် Website များ မှ ကောက်နုတ်တင်ပြထားပါတယ်။

Daw Hninn Pwint Oo

B.Com(Q), M.Com (Meiktila University of Economics)